KENTTE BİRLİKTE DÜŞÜNME, KONUŞMA ve SORUN ÇÖZME

Hayatın her kesiminden insanların birlikte düşündüğü, konuştuğu, sorun çözdüğü, sanat ve kültür etkinliklerine katıldığı, eğlendiği, ürettiği ve öğrediği kamusal alanlar sağlıklı bir sivil yaşam için hayati öneme sahiptir. Kentte bir arada olmak, anlık karşılaşmaları içerse bile bizlere farklılıkları ve çeşitliliği kabul etmeyi öğretir ve bir dünya görüşü oluşturmamızı sağlar. Kamusal alanda bulunma ve kamusal alanı kullanma deneyimleri aynı zamanda hoşgörüyü, yaratıcılığı ve kapsayıcılığı da geliştirir. Sokaklar, meydanlar ve parklar gibi kamusal alanlar kadar kongre salonları, konsey odaları ve alışveriş merkezleri gibi yarı-kamusal alanlar da pek çok zaman sosyo-kültürel ve sanat etkinlikleri için cazibe merkezleri haline gelmiştir. Kamusal veya yarı-kamusal alanlarda ev dışına ve çevresine ilişkin birlikte düşünmeyi, konuşmayı ve sorun çözmeyi amaçlayarak Ankara’nın farklı yapılarında ve mekanlarında bir araya gelinecektir.

D1- SAĞLIKLI KENT PROJESİ PANEL VE SERGİ AÇILIŞI   

Amaç:

Gazi Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Lokman Hekim Üniversitesi işbirliğinde yürütülen TÜBİTAK 1003-Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı kapsamında yürütülmekte olan “Yaşam Çevrelerinin, Sağlık Göstergeleri ve Yaşam Kalitesi ile İlişkisi: Sağlıklı Kentler için Toplum Katılımlı Bir Model Önerisi” başlıklı proje  kapsamında Türkiye ve Ankara ölçeğinde mekansal yapılanma, nüfusun sosyo-demografik özellikleriyle toplumun fiziksel aktivite ve sosyal etkileşim seviyeleri ile beden kitle indekslerine, ruh sağlıkları ve refah seviyeleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Ankara Şehircilik Bienali etkinliği kapsamında, Ankara’da sağlığı, fiziksel aktiviteyi ve hareketliliği önceleyen kentsel yapıların tartışılması bağlamında Prof. Dr. Burcu H. Özüduru, Doç. Dr. Tufan Nayır, Ali Atav, Prof. Dr. L. Hilal Özcebe, Prof. Dr. Sarp Üner ve Doç. Dr. Z. Aslı Gürel’in katıldığı bir panel düzenlenecektir. Bu kentte birlikte düşünme, konuşma ve sorun çözme etkinliği kapsamında “Gençlerin Gözünden Parklar ve Yaşam Çevrelerinin Görselleştirilme” fotoses/fotoyürüyüş fotoğraf sergisi açılışı da Ankara Şehircilik Bienali’nin ana paydaşı olan Ankara Kent Konseyi’nin binasında yapılacaktır.

D2- ANKARA TARİHİ SÖYLEŞİSİ

Ankara Şehircilik Bienali kentte birlikte düşünme, konuşma ve sorun çözme etkinliği kapsamında “Ankara’nın Protokol Yolları ve Ziyaret Mekanları (1928-1960)” sunumunu Prof. Dr. Temuçin Faik Ertan ve “Ankara Kalesi: Ankara’da Bir Açık Hava Müzesi” sunumunu Gökçe Günel gerçekleştirecektir. Ankara Üniversitesi, Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Temuçin Faik Ertan, 2005 yılına kadar Hacettepe Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü’nde öğretim üyesi olarak çalışmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Türk Devrimi, Kemalizm ve Atatürk İlkeleri ile ilgili çok sayıda kitap ve makale yazmış ve bildiriler sunmuştur. Ankara’nın tarihini Ankara Kalesi üzerinden sunucak olan Gökçe Günel,  Hacettepe Üniversitesi, Sanat Tarihi Bölümü mezunudur. Ankara’nın tarihi, kültür varlıkları, korumacılık ve yurtdışındaki Türk mimari mirası üzerine çeşitli kitap ve makaleleri bulunan Gökçe Günel, eski Ankara fotoğrafları, gravürleri, resimleri, haritaları ve Ankara üzerine yazılmış yayınlar eşliğinde insanlığın ilk izlerinden günümüze Ankara tarihini yine tarihi bir mekan olan Altındağ Belediyesi, Ulucanlar Cezaevi Müzesi Sinema Salonu’nda aktaracaktır.

D3- YÜRÜME KÜLTÜRÜ VE KENT ÇALIŞTAYI

Kentlerin yürünebilir olmasının birçok yararı vardır. Bunların başında halk sağlığına katkısı, trafik yükü ve sorunlarının azaltılması, kenti deneyimlemek ve benimsemek için fırsat yaratması sayılabilir. Bu konu, küresel ölçekte çeşitli başlıklar altında tartışılmakla birlikte tek bir çözüm önerisi yoktur. ‘15 dakikalık kent’ veya ‘yürünebilir yoğunluk’ gibi kentteki hareket dinamiğinin ölçekle ilişkilendirildiği önerilerin yanı sıra, banliyölerde yaşamak yerine kent merkezlerini canlandırmayı ve merkezde yürümeyi teşvik eden öneriler de vardır. Bu çalıştayda Ankara’da yürümeyi kolaylaştıracak ve teşvik edecek düzenlemeler üstüne birlikte düşünmek ve ortak çözümler önermek amaçlanmaktadır. Prof. Dr. Feyzan Erkip ve Prof. Dr. Burcu H. Özüduru’nun açılış ve çerçeve sunumu ile başlayacak çalıştayda temel yöntem olarak “topluluk katılımı için yöneylem araştırma” kullanılacak ve yenilikçi fikirlerin ortaya çıkmasına olanak sağlayacak bir ortamın oluşturulması için çaba harcanacaktır. Prof. Dr. Savaş Zafer Şahin’in moderatörlüğünde öne sürülen görüşler ve üretilen öneriler kadar önerileri üretme biçimi –tartışma, dinleme, görüş alma, taviz verme, ortak karar oluşturma, vb. süreçleri– de olumlu bir katılım deneyimi ortaya koyacaktır.

D4- AHİ ŞERAFEDDİN (ARSLANHANE) CAMİİ SÖYLEŞİSİ

ANKARA’NIN KÜLTÜREL MİRASI VE TURİZMİ PERSPEKTİFİNDEN UNESCO DÜNYA MİRASINA GİDEN SÜREÇ

Ankara’nın tarih kent merkezi Ulus’ta bulunan Ahi Şerafeddin (Arslanhane) Camii, 19 Eylül 2023 tarihinde, Gordion Antik Kenti’nin ardından ülkemizin 21. Ankara’mızın da ikinci dünya mirası olarak UNESCO Dünya Miras Listesi’ne kaydedilmiştir. Arslanhane cami bu unvanı, Anadolu’da Ortaçağ Döneminde ahşap hipostil mimari üslupla yapılmış 4 diğer cami (Afyonkarahisar Ulu Camii, Sivrihisar Ulu Camii, Kastamonu Mahmut Bey Camii, Eşrefoğlu Camii, Konya, Beyşehir) ile birlikte almıştır. Ulus’ta Ankara Kalesi’nin güney ucunda bulunan ve 13. yüzyılda inşa edilen Ahi Şerafeddin Camii, Anadolu Selçuklu döneminin ahşap direkli ve kirişli camilerinin günümüze kadar iyi korunmuş örneklerindendir. Ahşap sütunları, bindirme tekniğiyle yapılmış tavanı, ahşap minberi ve alçı mihrabıyla Selçuklu mimarisinin ihtişamlı eserlerinden olan cami, aynı zamanda, Orta Asya mimari geleneğinin Anadolu’ya taşınan ilk örneklerinden birisidir. Bienal kapsamında ortak etkinlik olarak TravelExpo 6. Uluslararası Ankara Turizm ve Seyahat Fuarı’nda düzenlenen bu söyleşide Ahi Şerafeddin (Arslanhane) Camii’nin UNESCO Dünya Miras listesine girme süreci, koruma ilkeleri ve Ankara’nın kültürel mirası ve turizmi için önemi ilgili kurumların temsilcileri ve mimari koruma projesi ekibinin perspektifinden aktarılacaktır. 

D5- GORDİON ANTİK KENTİ SÖYLEŞİSİ

ANKARA’NIN KÜLTÜREL MİRASI VE TURİZMİ PERSPEKTİFİNDEN UNESCO DÜNYA MİRASINA GİDEN SÜREÇ

Ankara’da bulunan Gordion Antik Kenti, 18 Eylül 2023 tarihinde UNESCO Dünya Miras Listesi’ne kaydedilmiştir. M.Ö. 12. yüzyılda Hitit İmparatorluğu’nun yıkılışıyla birlikte yükselen Frigya’nın politik ve kültürel başkenti olan Gordion, dünyanın en uzun süre yerleşim gören nadir alanlarından birisidir. Erken Bronz Çağı’nda başlayan yerleşim, bugün Ankara kent merkezine 94 ve Polatlı’ya 29 kilometre uzaktaki Yassıhöyük’te devam etmektedir. Anadolu’da geniş bir alanda süreklilik gösteren Frig kültürü bölgesi içerisinde Gordion – Ankara alt-alanı, İç Anadolu platosunda batıda Sakarya nehri ile tanımlanıp doğuda Ankyra Frig kenti ve tümülüslerinin yerleştiği topoğrafik çanak formuna kadar uzanır. İlhan Tekeli Şehircilik Kültürü Vakfı’nın, Ankara Kent Konseyi, Ankara Büyükşehir Belediyesi ve Ankara Ticaret Odası işbirliğiyle düzenlediği Ankara Şehircilik Bienali kapsamında ortak etkinlik olarak düzenlenen bu söyleşide 4500 yıldır yerleşim görmekte olan Gordion ve çevresi tanıtılacaktır. TravelExpo 6. Uluslararası Ankara Turizm ve Seyahat Fuarı’nda ülkemizin 20. ve Ankara’mızın ilk UNESCO Dünya Mirasının önemi ve kayıt süreci aktarılacaktır. 

D6- YENİ YAŞAM BİÇİMLERİ VE KAMUSAL ALANLARIN YARATICI KULLANIMI FİKİR PROJE YARIŞMASI

PANEL/ KOLOKYUM/ÖDÜL TÖRENİ/ SERGİ AÇILIŞI

Fikir proje yarışmasının amacı, kentsel kamusal alanın yaratıcı kullanımı çerçevesinde yeni yaşam biçimlerine olanak sağlayacak, ortak üretim kültürünü destekleyecek hipotetik veya fiziki bir kamusal alanda yaratıcı fikirler üretmek ve ifade etmektir. Yarışma konusu, kentsel kamusal alanların yaratıcı kullanımı ve yeniden şekillendirilmesi ile ilgilidir. Kamusal alanların yaratıcı kullanımı, toplumun kültürel zenginliğine katkı sağlayacak, insanları bir araya getirecek, akıllı, güvenli ve sağlıklı yaşam tarzını destekleyen ve toplumun fiziksel, sosyal, psikolojik ve kültürel ihtiyaçlarını karşılayan, toplumda dayanışmayı, yardımlaşmayı artıran, sıfır karbon ve yenilenebilir enerji yaklaşımını destekleyen, sürdürülebilir bir geleceğe katkıda bulunan, toplumun bireysel ve kolektif ihtiyaçlarını karşılayan bir yaşam alanı oluşturmak için önemli görülmektedir. Ankara Şehircilik Bienali kapsamında düzenlenen fikir proje yarışması panel, kolokyum, ödül töreni ve sergi açılışıyla devam edecektir. İlhan Tekeli Şehircilik Kültürü Vakfı’nın işbirliğiyle düzenlediği bu etkinliği Keçiören Belediyesi desteklemektedir.

D7. ANKARA KULÜBÜ DERNEĞİ SEYMEN GÖSTERİSİ

ANKARA’NIN YÜZ YILLIK DENEYİMİ

Ankara Kulübü Derneği seymen gösterisi ile başlayacak kentte birlikte düşünme, konuşma ve sorun çözme etkinliği, kültür ve ekonomi ikilisini vurgulamak amacıyla planlanmıştır. Seymenlik bir tür yaşam biçimi, sosyal dayanışma ve paylaşımı da içeren bir yapılanmadır. “Seymenlik Geleneği” yüzyıllarca Ankara’da yaşatılmış, günümüzde ise Ankara Kulübü Derneği çatısı altında yaşatılmaktadır. Ankara’nın tarihi kültürünün yaşatılması amacıyla hazırlanan seymen gösterisi, İlhan Tekeli Şehircilik Kültürü Vakfı onursal başkanı Prof. Dr. İlhan Tekeli’nin “Ankara’nın Yüz Yıllık Deneyimi” konuşmasıyla devam edecektir. Ankara’nın başkent oluşunun 100. yılında Ankara’nın yüz yıllık tarihi kent, planlama, kültür ve ticaret ilişkisi içinde aktarılacaktır. Ankara Şehircilik Bienali’nin ana paydaşları olan Ankara Ticaret Odası’nın başkan yardımcısı ve Ankara Kent Konseyi’nin başkanı olan Halil İbrahim Yılmaz’ın da konuşmacı olduğu bu etkinlik, Mehmet Ali Soykan (Soykan Market kurucu ortağı) ve Hasan Tokat (Gimat A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi, Tokat Gıda) konuşmaları ile devam edecektir.

D8- İLHAN TEKELİ 2022 YILI TEZ ÖDÜLLERİ TÖRENİ VE PANELİ ŞEHİRCİLİK (KÜLTÜRÜ) ALANINDA LİSANSÜSTÜ ÇALIŞMALARIN YÖNÜ

İlhan Tekeli Şehircilik Kültürü Vakfı, şehircilik kültürü alanındaki lisansüstü tez çalışmalarının yaygın etkisiyle bilim camiası içindeki etkileşimi ve işbirliğini artırmak amacıyla her sene tez ödülü etkinliği düzenlemektedir. Bu etkinliğimizde seçici kurul üyelerimiz lisansüstü çalışmaların durumunu tartışma imkanı elde etmekte, başarılı tezler ödüllendirilmekte, etkinliğimiz sonrasındaysa dikkate değer tezlere yönelik toplantılar düzenlenerek bu tezler tanıtılmakta, araştırmacılarla bilimsel topluluğumuzun buluşması sağlanmaktadır. Başvuru takvimi 15 Mayıs 2023 tarihinde sona eren Tez Ödüllerine 2022 yılında kabul edilmiş, 33’ü doktora ve 45’i yüksek lisans tezi olmak üzere, toplam 78 tez başvurusu alınmıştır. 2022 yılı İlhan Tekeli Tez Ödülleri değerlendirme süreci, 25 üyeden oluşan seçici kurulun iki aşamalı değerlendirmesinin ardından tamamlanmıştır. Bienal kapsamında yüksek lisans ve doktora kategorilerinde birincilik ve teşvik ödüllerinin verileceği ödül töreni ve seçici kurul üyelerinin katılımı ile şehircilik alanındaki tezlerin değerlendirilerek, araştırma alanına ilişkin görüş ve önerilerin paylaşılacağı bir panel 8. Kent Araştırmaları Kongresi’nde düzenlenmektedir.

D9 – ÖZELLE KAMUSAL ARASINDA PANELİ               

Özel ve kamusal alanın kullanımı ve yeniden üretimine yönelik alanda çalışan ve niteliksel araştırmalar yürüten araştırmacıların panel kapsamında bir araya gelmesi bu etkinlik kapsamında amaçlanmıştır. Araştırmacılar güncel araştırmalarını paylaşacak ve özel-kamusal ikiliğinin ötesine geçerek ara mekan tarifleri üzerine odaklanacaktır. Ankara Şehircilik Bienali’nin paydaşı olan Kent Araştırmaları Enstitüsü ile düzenlenen bu panel ile ara mekanı teorize etme ve olası potansiyellerini tartışmaya açma hedeflenmiştir. 8. Kent Araştırmaları Kongresi’nde düzenlenen bu panelde Dr. Leyla Bektaş Ata, Dr. Bahar Emgin ve Doç. Dr. Defne Karaosmanoğlu “Kadınların Ev İşi Anlatılarında Kent – Evden Çıkabilmek Mümkün mü?”, Dr. Eda Balaban Varol “1950-1980 Dönemi Ankara’da Gelişen Apartman Tipi Konut Üretiminde ‘Ara Mekan’ Kavramı”, Hilal Kara “Kentiçi Mekansal Hareketliliklerde Özel/Kamusal Kentsel Mekanları Kesmek: Ev İşçisi Kadınların ‘Görünür’ Emek Pratiklerinde Ankara’da Bir Yol Hikayesi” ve Biray Anıl Birer ise “Eski Bir İşletme Kasabasında Kadınların Modernleşme Deneyimleri ve Mekân Kullanımı: Değirmisaz” sunumunu aktaracaktır.

D10- KAMUSAL ALANDA YENİ BİR YAŞAM BİÇİMİ: TEZLER PANELİ

Kamusal alanın anlamı, kullanımı, yönetişimi, tasarımı, kullanıcısı konularına ilişkin tez yazmış genç araştırmacıların bir araya gelerek, yapılandırılmış tartışma sorusu çerçevesinde, kendi tezlerine referansla kamusal alanda yeni bir yaşam biçimine ilişkin diğer araştırmacılarla birlikte müzakere ederek ortaklaşabilecekleri bir tartışma platformu oluşturulması amaçlanmaktadır. Ankara Şehircilik Bienali’nin paydaşı olan Kent Araştırmaları Enstitüsü ile düzenlenen bu 8. Kent Araştırmaları Kongresi panelinde Özgür Ceren Can “Ankara’da Kamusal Alanın Biçimlendirilmesi İçin Estetik İnisiyatif Edimi Olarak Sokak Sanatı”, Dr. Can Gölgelioğlu “Yerin Tınısı: Müzik ve Kamusal Bir Aradalık”, Selen Karadoğan “Kamusal Alanların Sürdürülebilir Tasarımı”, Dr. Fulay Uysal Bilge “Ulaşımla İlişkili Açık Mekanların Kamusal Alan Potansiyeli”, Dr. Buse Açık Etike “Kamusal Alanın Sosyal Sürdürülebilirliği” ve Gizem Fidan Kaya “Protesto Mekânı Olarak Kamusal Alan: İstanbul Örnekleri” sunumunu aktaracaktır.

KENTTE BİRLİKTE REKREASYON

Rekreasyonel aktiviteler yaşamın önemli bir parçasıdır. Günümüz kentleşme süreci ile yapılı çevrenin artması, doğa ile bağlantının azalması fiziksel aktivitelerin çoğunu açık alanlar yerine kapalı mekanlar içine hapsetmiştir. Sağlıklı bir yaşam için, bireylerin doğanın içinde hareket etmesi gerekir. Rekreasyonun aktif veya pasif katılımlı olması, iç ve dış mekanda yapılması, amacına göre; sportif, turizm ve sanatsal olmak üzere sınıflandırılabilir. Bu çerçevede bu etkinliklerle kentte rekreatif amaçlı aktivitelerin kamusal alandaki buluşmalarda sosyalleşmenin yanı sıra fiziksel aktivitelerin yapılması, beden ve ruh sağlığı açısından da kentli için öneminin vurgulanması amaçlanmaktadır.

R1- URBAN WALKS ANKARA: KENT YÜRÜYÜŞLERİ

R1A. KENT YÜRÜYÜŞÜ: ORAN

R1B. KENT YÜRÜYÜŞÜ: ULUS

R1C. KENTTE FOTOGRAFİK TEMSİLLER AOÇ FOTOĞRAF ÇALIŞTAYI VE KENT YÜRÜYÜŞÜ

Urban Walks Ankara grubunun kent gezginleri Cem Dedekargınoğlu ve Cemre Gökpınar tarafından kurgulanan bu kentsel yürüyüşler, kent içinde alışılmışın dışında tematik rotalarla dolaşarak kentsel, mimari-planlama ve toplumsal gündelik hayat tarihine dair farklı bilgileri keşfetmeyi amaçlamaktadır. Yürüyüşler esnasında yürütücülerin paylaştığı bilgilerin yanısıra hem katılımcılar hem de gezilen yerlerin sakinleri tarafından paylaşılan hikayeler sayesinde kente dair bir ‘bir arada öğrenme’, ve keşfetme pratiği gerçekleştirilmiş olmaktadır. Bienal kapsamında planlanan etkinliklerden ilki Oran, ikinci yürüyüş rotası ise Ulus’ta gerçekleşecektir. Üçüncü ve sonuncusu ise AOÇ rotasında bir yürüyüştür. Bu etkinlik Duygu Tüntaş ve Beril Kapusuz tarafından yürütülecek bir fotoğraf çalıştayı ile ortak bir etkinlik olacaktır. Bu yürüyüş sırasında çıkan fotoğraf eserleri seçkileri yapıldıktan sonra Ankara Şehircilik Bienali’nin ana paydaşı olan Ankara Kent Konseyi’nin binasında Keçiören Belediyesi’nin desteğiyle sergilenecektir.

R2- BİSİKLET TURU          

Bisiklet rekreasyon ve sporla birlikte ulaşım olanağını da sağlayan bir araç olduğundan son yıllarda kullanımı özendirilmektedir.  Rekreatif aktivite olması yanı sıra kentlerde ulaşımın önemli bir parçası olan bisikletin, güvenli yol ağlarıyla birlikte kentiçi ulaşımın da ayrılmaz bir parçasıdır. Kentin kamusal alanlarında yapılan düzenlemeler içinde ulaşım, spor ve turizm gibi aktivitelerin parçası olarak görülen bisiklet kullanımının önemi her geçen gün artmaktadır. Kentte rekreatif amaçlı aktivitelerin kamusal alandaki buluşmalarda sosyalleşmenin yanı sıra fiziksel aktivitelerin yapılması, beden ve ruh sağlığı açısından da kentli için önemlidir. Ankara Şehircilik Bienali’nin kentte birlikte rekreasyon etkinliği, Ankara bisiklet yolları rotasında tur şeklinde yapılacaktır. 

R3- LINDY HOP DANS PARTİSİ

SHİM SHAM ATÖLYESİ    

Amerika’da 1920’lerden sonra, ekonomik zorluklar ve monoton işlerin angaryasından kaçış için yaygınlaşan, Afrika ve Avrupa dans geleneklerinden yararlanan bir Afro-Avrupa-Amerikan Swing dansı olan Lindy Hop, son yıllarda popülerliğini tekrar kazanmış, dünya çapında yaygınlaşmıştır. Lindy Hop, tıpkı caz müziği gibi doğaçlamaya yönelik, insanları bir araya getiren bir sosyal danstır. Lindy Hop dans partisi bu dansa ilgi duyan herkesin davetli olduğu, birlikte hareket etmeye ve gözlemlemeye açık bir etkinlik olacaktır. Shim Sham Atölyesi tarafından düzenlenen kentte birlikte rekreasyon etkinliği, Gençlik Parkı ana girişinde başlayıp Ankara Kent Konseyi binası girişinde devam edecektir.